ST. JANSKERK TE GOUDA

De Grote of St. Janskerk is al vele eeuwen het voornaamste monument van de stad Gouda. In 1593 werd een verbouwing voltooid, waarbij de kerk haar huidige vorm van kruisbasiliek kreeg. Met een lengte van 123 meter is de kerk de langste van Nederland.
De St. Janskerk is wereldberoemd om haar prachtige zestiende-eeuwse gebrandschilderde glazen: de "GOUDSE GLAZEN".
Voor het grootste deel werden de ramen vervaardigd in de zestiende eeuw, waarbij de gebroeders Dirck en Wouter Crabeth, het leeuwendeel voor hun rekening namen. Met 2000 vierkante meter bezit de St. Janskerk de helft van al het middeleeuws gebrandschilderde glas van Nederland.
Daarnaast het prachtige orgel, gebouwd 1732 - 1736 door Jacob François Moreau en het prachtige marmeren koorhek uit 1782.
Graven
Op de vloer liggen de grafstenen van de vroegere graven tot 1832, waarna niet meer in de kerk begraven mocht worden. Alle graven zijn geruimd, waarna de stenen gehergroepeerd zijn. Bijzondere vermelding verdienen enkele grafstenen met fraaie koperen platen met gegraveerde namen en afbeeldingen. Hiervan zijn nog maar enkele in Nederland bewaard gebleven. Na 1795 zijn veel familiewapens weggehakt of verwijderd, daar deze niet met de idealen van de Franse revolutie in overeenstemming waren.

Onder het orgel ligt de grafsteen van een Swaenswijck. Welke is onbekend………….of misschien:

Andries Lourisz. van Swaenswijck …. - 1643
lid Vroedschap van Gouda (1618 - 1643).
functie: gecommitteerde
instelling: Admiraliteit te Amsterdam (1586-1795)
van: 11-05-1627 - 06-05-1630
namens: Holland, Gouda

functie: gecommitteerde
instelling: Raad van State (1588-1795)
van: 22-05-1635 - 14-05-1638
namens: Holland, Gouda

Glas 22. De tempelreiniging

Het bovengedeelte van het raam stelt voor de verdrijving van de kooplieden uit de tempel door Jezus. Op de voorgrond links een geldwisselaar, offerdieren enz. Voor het ondergedeelte zal ook wel een ontwerp zijn gemaakt, zoals gebruikelijk bij de overige 16de-eeuwse glazen, maar dit glasgedeelte werd niet geplaatst of is er weer uitgenomen, aanvankelijk werd het ondergedeelte dicht gemetseld. De reden hiervan kan zijn dat de Prins, om de komst van Alva te ontwijken, uitweek naar de Dillenburg. In 1657 werd door de glasschilder Daniël Tomberg het metselwerk verwijderd en op het onderglas de wapens geschilderd van de leden van de Goudse vroedschap. Eén daarvan is van: Mr. Adriaan van Swaanswyk
Schenker: Prins Willem van Oranje.
Glazenier: Dirck Crabeth, Gouda, 1567.